Pod koniec października, rok po roku, profesjonalni narciarze startują w Pucharze Świata w narciarstwie alpejskim w wyścigach na lodowcu Söldener Rettenbach. Kto zdobędzie najwięcej punktów, kto będzie zwycięzcą kryształowej kuli? Dyscypliny narciarskie brane pod uwagę to zjazd, slalom, slalom Gigant i Super-G. Jaka jest różnica między poszczególnymi konkurencjami Pucharu Świata? SnowTrex prezentuje przegląd dyscyplin narciarskich:
Slalom
Słowo „slalom” odnosi się do szybkiej, powtarzalnej sekwencji zakrętów. W narciarstwie alpejskim slalom jest najstarszą i najbardziej wymagającą technicznie konkurencją, choć stosunkowo najwolniejszą (średnia prędkość: 40 km/h). W krótkich odstępach (9 m w pionie i 2 m w poziomie) ustawia się bramy na torze slalomowym, który składa się z dwóch czerwonych i dwóch niebieskich biegunów na przemian. Stosowane są słupy uchylne, które po dotknięciu wyginają się w dół. Zazwyczaj narciarze leżą na zakręcie w taki sposób, że uderzają goleniami w słupy, aby nie musieć opuszczać idealnej linii jezdnej. Wyjaśnia to również wyposażenie ochronne składające się z ochraniaczy goleni i dłoni oraz osłony twarzy.
W slalomie, profesjonalni narciarze przechodzą między bramami. Międzynarodowa Federacja Narciarska (FIS) opublikowała zestaw zasad, które precyzyjnie określają liczbę zmian kierunkowych oznaczonych celami. Mogą się one różnić w zależności od długości trasy narciarskiej. Dla mężczyzn zawsze jest 55 do 75 zmian kierunku, dla kobiet 45 do 65. Nachylenie stoku wynosi zazwyczaj od 33 do 45%. Mężczyźni pokonują różnicę wysokości między 180 m a 220 m, kobiety między 140 m a 200 m.
W slalomie są dwa przejazdy. Wcześniej nie odbywa się zjazd próbny, a jedynie kontrola trasy. Czasy dwóch przejazdów zostaną zsumowane. W drugim biegu może jednak wystartować tylko 30 najszybszych z pierwszego biegu. Slalom jest przy okazji popisową dyscypliną naszego trexperta Felixa Neureuthera. Wygrał on Puchar Świata w slalomie aż dziewięć razy!
Zjazd
Zjazd uważany jest za najważniejszą dyscyplinę w narciarstwie alpejskim i jednocześnie najdłuższy i drugi najstarszy konkurs. Ponieważ narciarze mogą osiągać prędkość do 130 km/h na zjeździe – na „Streif” w Kitzbühel i na szwajcarskim Lauberhorn nawet odpowiednio do 140 i 160 km/h – jest to również najbardziej ryzykowny wyścig. Zgodnie z przepisami FIS, zjazd powinien być wymagający pod względem techniki, odwagi, szybkości, ryzyka i wytrzymałości. Tory wyścigowe spełniają te wymagania dzięki połączeniu oblodzonych powierzchni, technicznie wymagających łuków, wyjątkowo stromych odcinków, płaskich sekcji i długich skoków.
Następujące parametry są definiowane dla tras: różnica wysokości musi wynosić od 800 m do 1100 m dla mężczyzn i od 500 m do 800 m dla kobiet. Tor jest oznaczony jednokolorowymi bramami. Jednak stosowane tu elastyczne bieguny wyznaczają głównie kierunek. Nie stawiają zbyt dużego oporu, gdy są dotykane. W okresie poprzedzającym zawody uczestnicy mają możliwość odbycia od jednego do trzech przejazdów szkoleniowych. W przeciwieństwie do technicznych dyscyplin narciarskich, takich jak slalom, podczas zjazdu odbywa się tylko jeden przejazd. Szczególny jest również sprzęt w tej dyscyplinie: narty są o około 30% dłuższe niż w slalomie. Zwiększa to stabilność narciarzy przy dużych prędkościach. Narty męskie mają co najmniej 218 cm długości, narty damskie co najmniej 210 cm.
Slalom Gigant
W slalomie Gigancie, podobnie jak w tradycyjnym slalomie, to bramki wyznaczają kierunek jazdy, są one jednak umieszczone dalej od siebie i w mniejszej liczbie. W ten sposób narciarz może poruszać się szybciej niż w tradycyjnym slalomie, pokonując przy tym większą odległość. W przeciwieństwie do slalomu posiada on również płaskie odcinki do szybowania.
Bramki w slalomie Gigancie składają się z dwóch podwójnych słupków połączonych plastikowymi paskami. Są one elastyczne i lżej zakotwiczone w śniegu niż w slalomie. Slalom Gigant jest również odbywa się w dwóch zjazdach, czasy są następnie dodawane do siebie.
Jeśli chodzi o długość męskich nart w slalomie Gigancie, w ostatnich latach toczy się wiele dyskusji. Pomimo licznych uwag krytycznych ze strony sportowców i producentów, w 2012 r. FIS rozszerzył promień łuku nart z 27 do 35 metrów, aby zminimalizować problemy z kolanem dla sportowców. Promień łuku zależy od talii, długości i szerokości narty. Im większy promień (a tym samym im dłuższa i mniej wystająca narta), tym większa siła potrzebna w całym organizmie. I to jest dokładnie to, co doprowadziło do problemów z plecami wśród najlepszych sportowców. Od sezonu 2017/18, mniejszy promień 30 m będzie miał ponowne zastosowanie, dzięki czemu narty będą mogły być taliowane i krótsze – ale co najmniej 1,93 m.
Super-G
Super-G to Slalom Super Gigant – najszybsza i najmłodsza dyscyplina narciarska w narciarstwie alpejskim po zjeździe. Odcinek jest zazwyczaj krótszy niż zjazd, ale technicznie bardziej wymagający. Ponadto na trasie rozmieszczonych jest jeszcze więcej bramek i w mniejszych odstępach – dla mężczyzn co najmniej 35, dla kobiet co najmniej 30. Minimalna odległość: 25 m. Różnica wysokości wynosi od 500 m do 650 m dla mężczyzn i od 400 m do 600 m dla kobiet. Super-G został wprowadzony jako dodatkowa dyscyplina prędkości oprócz zjazdu oraz jako techniczne połączenie pomiędzy zjazdem a slalomem Gigantem. Super-G musi zawierać skoki, aby elementy zjazdu pozostały nienaruszone. Najbardziej utytułowanym zawodnikiem Super-G wszech czasów jest Austriak Hermann Maier, który wygrał 24 wyścig, tytuł Mistrza Świata i zaliczył zwycięstwo olimpijskie w swojej karierze.
Kombinacja alpejska
Wszechstronność jazdy jest kluczem do tej kombinacji, która łączy w sobie moc i wytrzymałość zjazdu lub Super-G z technicznie wymagającym slalomem. W tej dyscyplinie oba wyścigi odbywają się zazwyczaj w jeden dzień, ich czasy są natomiast sumowane.
