Nieodłącznym elementem narciarstwa jest odpowiednia technika jazdy i taktyka. SnowTrex omówił ten niezwykle złożony temat z Maxem Holzmannem, trenerem Niemieckiego Związku Instruktorów Narciarstwa (DSLV). W czwartej części naszej serii wspomniany ekspert udziela cennych wskazówek odnośnie bezpiecznej jazdy poza wyznaczonymi trasami.
Jazda poza wyznaczonymi trasami cieszy się wśród miłośników białego szaleństwa coraz większą popularnością. Znajdowanie wciąż nowych szlaków, wyznaczanie nowych torów na nienaruszonym śniegu i jedyne w swoim rodzaju uczucie unoszenia się niemal w powietrzu – atrakcja jedyna w swoim rodzaju! Nasz ekspert Max Holzmann również w tym temacie ma wiele do powiedzenia: „Jazda w głębokim śniegu może być wyjątkowo odprężająca i dlatego przynosi tyle radości, która wzrasta wraz z kolejnym skrętem.“ Aby w pełni czerpać przyjemność z jazdy, konieczne jest opanowanie właściwej techniki i przede wszystkim respekt przed tego typu terenem. Przed samym zjazdem każdy miłośnik głębokiego śniegu powinien być świadomy możliwych zagrożeń, a tym samym odpowiednio się przygotować.
Właściwa ocena zagrożeń
W części pierwszej naszej serii mowa była o subiektywnych i obiektywnych zagrożeniach na stoku. W przypadku jazdy w terenie aspekty te nabierają szczególnego znaczenia, wyjaśnia Holzmann: „Na otwartym terenie nadrzędną rolę odgrywają zagrożenia obiektywne, takie jak lawina. Może być ona wywołana przez samego narciarza, wobec czego należy zachować szczególną ostrożność.“ Aktualne raporty lawinowe są niezwykle pomocne podczas oceny zagrożenia. Są one dostępne na oficjalnych stronach internetowych danego terenu narciarskiego, w telefonie dzięki specjalnym aplikacjom, a także na miejscu w postaci tablic informacyjnych i sygnalizacji ostrzegawczej, przedstawiających stopień zagrożenia lawinowego. Ostatecznie każdy stok podlega odrębnej ocenie.
Rozpoznanie terenu narciarskiego
Bardzo istotne jest rozróżnienie na dwa obszary: zabezpieczony i niezabezpieczony teren narciarski. „Zabezpieczony obszar jest zawsze odpowiednio oznaczony przez administratorów danego terenu narciarskiego, zwłaszcza ze względu na dużą popularność. Są to co prawda niespreparowane trasy, po których można szusować – teren ten jest jednak zabezpieczony. Zagrożenie lawinowe jest na nich minimalne.“ Pogotowie górskie jest tu zawsze aktywne i gotowe do działania. Na niezabezpieczonym terenie dotarcie do miejsca wypadku jest znacznie utrudnione.
Szlaki narciarskie i trasy alternatywne
Zawsze należy dokładnie zapoznać się z planem nartostrad i zwrócić uwagę na wszelkie oznaczenia. „Szlaki narciarskie i trasy alternatywne z reguły nie przebiegają na zabezpieczonym terenie. Jeżeli jednak dana trasa zostanie oznaczona na planie nartostrad, można wyjść z założenia, że jest ona kontrolowana przez pogotowie górskie. Linia przerywana oznacza niezabezpieczone szlaki narciarskie, natomiast linia ciągła z czarnym oznakowaniem (ewentualnie z numerem) przedstawia niespreparowane trasy na zabezpieczonym terenie.“
Zachowanie w głębokim śniegu
Na otwartym i niezabezpieczonym terenie zawsze poruszamy się na własne ryzyko. Tutaj obowiązuje zasada: koniecznie należy przestrzegać wszystkich reguł zachowania w sytuacji kryzysowej. „Zanim wyruszymy na stok, koniecznie musimy ocenić zagrożenie lawinowe i spakować niezbędny sprzęt. Jeżeli jako instruktorzy narciarstwa opuszczamy spreparowane stoki, zawsze mamy przy sobie odpowiedni sprzęt ratunkowy. Dla wyczulenia zawsze podkreślam znaczenie tego pojęcia: nie chodzi o sprzęt zabezpieczający, ale ratunkowy. Bezpieczeństwo zawsze jest uzależnione od właściwej oceny sytuacji, nie od sprzętu!“ Obowiązkowym wyposażeniem jest detektor lawinowy, sonda oraz łopata.
Odpowiedzialność poręczyciela
Holzmann udziela również prawnych wskazówek w kwestii bezpieczeństwa: „Na otwartym i niezabezpieczonym terenie nietrudno o błąd ze strony niedoświadczonego narciarza. Jeżeli zjeżdżamy w grupie, osoba z największym doświadczeniem staje się tak zwanym gwarantem, współodpowiedzialnym za resztę osób. Może on zjeżdżać z tras do tego nieprzystosowanych, a nawet wywołać lawinę, narażając siebie i innych na niebezpieczeństwo. Jeżeli będzie możliwe udowodnienie tego typu zaniedbań, gwarant również zostanie pociągnięty do odpowiedzialności.“
Podstawowe elementy
Jeżeli jesteśmy świadomi wszystkich zagrożeń w górach i sprawdziliśmy zarówno dany teren, jak i raporty lawinowe, w końcu możemy wyruszyć w drogę. Jazda w głębokim śniegu jest co prawda przeżyciem jedynym w swoim rodzaju, jednak tu również obowiązuje ta sama technika, jak w przypadku tradycyjnych tras, a mianowicie połączenie trzech ważnych elementów: tor jazdy – tempo – odpowiednie ruchy. Podczas jazdy należy utrzymywać równowagę, pozostawać na wybranym torze i poruszać się z prędkością możliwą do kontrolowania. Jazda w głębokim śniegu wymaga również dobrej koordynacji ruchów na zakrętach.
Właściwa technika
Technika jazdy w głębokim śniegu stała się tematem niezliczonych poradników, nie ma bowiem złotej zasady poruszania się na tego typu terenie. Warto jednak zapamiętać kilka ważnych wskazówek. Instruktor narciarski Holzmann zaleca środkową pozycję na nartach, zgodną z torem jazdy: „Zakręty nie powinny być zbyt duże i dostosowane do linii spadku. Przy określonej prędkości powstaje siła napędowa, ułatwiająca swobodne kołysanie. Tutaj również obowiązuje zasada kontrolowanej jazdy. Kto będzie w stanie w pełni zsynchronizować ruchy, temu jazda w głębokim śniegu dostarczy wyjątkowej radości.“
Jazda w głębokim śniegu nie powinna być męcząca, podkreśla Holzmann. „Cała sztuka polega na tym, by zastosować właściwe ruchy we właściwym momencie. Dla odciążenia należy się wyprostować, dla lepszego skrętu lekko ugiąć. Ciągłe zmiany pomiędzy napięciem i odciążeniem mięśni oraz właściwe ruchy w odpowiednim czasie umożliwiają wielogodzinną jazdę w głębokim śniegu.“
Szerokie narty kluczem do sukcesu
Skuteczną pomocą podczas jazdy w głębokim śniegu jest ponadto właściwy sprzęt. „Najnowsze narty o średniej szerokości 100 mm i więcej znacznie ułatwiają jazdę. Jeżeli dodamy do tego odpowiednią technikę, skręty w głębokim śniegu nie sprawią nam trudności.“ Holzmann podkreśla: „Odpowiedni sprzęt jest jednym z warunków efektywnej jazdy.“
Podsumowanie
Przed każdym zjazdem w głębokim śniegu należy koniecznie sprawdzić dany teren i aktualne raporty lawinowe. Obowiązkiem jest również właściwe wyposażenie w razie wypadku. Podczas jazdy pomocne są szerokie narty, natomiast odpowiednia prędkość ułatwia wchodzenie w zakręty.
Nasz ekspert z Niemieckiego Związku Instruktorów Narciarstwa
Max Holzmann jest wykwalifikowanym instruktorem narciarstwa oraz członkiem zarządu w Niemieckim Związku Instruktorów Narciarstwa (DSLV). Jest on odpowiedzialny za treści kursów kształcących przyszłych instruktorów oraz dostosowanie poziomu trudności na wszystkich etapach kształcenia, począwszy od poziomu 1 aż do egzaminów państwowych w takich dziedzinach jak motoryka, metodyka i teoria.
